![]() |
KWASY BEZTLENOWE |
KWASY - związki chemiczne o charakterystycznych właściwościach m.in.:
kwaśnym smaku,
oddziaływujące na metale,
wywołujące barwne reakcje ze wskaźnikami np. oranż metylowy zmienia zabarwienie na czerwono, uniwersalny papierek lakmusowy barwi się na czerwono.
OGÓLNY WZÓR KWASÓW |
Kwasy dzielimy na beztlenowe i tlenowe.
KWASY BEZTLENOWE
WZÓR SUMARYCZNY |
NAZWA KWASU |
RESZTA KWASOWA - ANION |
SOLE KWASU |
HCl |
chlorowodorowy (solny aq) |
chlorkowy - jednowartościowy |
chlorki |
H2S |
siarkowodorowy |
siarczkowy - dwuwartościowy |
siarczki |
HF |
fluorowodorowy |
fluorkowy - jednowartościowy |
fluorki |
HBr |
bromowodorowy |
bromkowy - jednowartościowy |
bromki |
HI |
jodowodorowy |
jodkowy - jednowartościowy |
jodki |
HCN |
cyjanowodorowy (pruski) |
cyjankowy - jednowartościowy |
cyjanki |
Kwasy beztlenowe w reszcie kwasowej nie posiadają atomu tlenu.
Najprostsze z kwasów beztlenowych składają się z atomów wodoru i atomu niemetalu.
Kwasy beztlenowe można otrzymać w wyniku bezpośredniej reakcji gazowego wodoru z danym niemetalem,
a następnie rozpuszczenie otrzymanego wodorku w wodzie.
KWAS CHLOROWODOROWY
Otrzymywanie
Kwas chlorowodorowy można otrzymać w reakcji syntezy bezpośrednio z chloru i wodoru,
H2 + Cl2 --> 2 HCl
a następnie rozpuszczenie w wodzie.
Chlorowodór na skalę przemysłową otrzymuje się w reakcji soli kamiennej z kwasem siarkowym:
2 NaCl + H2SO4 --> Na2SO4 + 2 HCl
Właściwości
Kwas chlorowodorowy jest bezbarwną, cięższą od wody cieczą, dymiącą w powietrzu, o duszącej woni, silnie żrącą. Niszczy tkaniny, papier i skórę - powoduje poważne oparzenia. Maksymalne stężenie kwasu jakie można uzyskać, wynosi 37%. Kwas chlorowowodorowy reaguje z zasadami dając sole, zwane chlorkami. Rozcieńczony kwas solny występuje w soku zołądkowym, odgrywając ważną rolę w procesie trawienia.
Zastosowanie
Używany jest w wielu dziedzinach przemysłu farmaceutycznego, chemicznego, włókienniuczego. Stosuje się go przy produkcji tworzyw sztucznych, barwników, w garbarstwie i cukrownictwie.
KWAS SIARKOWODOROWY
Otrzymywanie
Siarkowodór można otrzymać:
w reakcji syntezy z wodoru i siarki, a następnie rozpuszczenie w wodzie:
H2 + S --> H2S
w reakcji kwasu solnego z siarczkiem żelaza (II):
FeS + 2 HCl --> FeCl2 + H2S
Właściwości
Siarkowodór jest bezbarwnym gazem, o ostrym i duszącym zapachu zgniłych jaj.
Jest to gaz trujący!
Jest jednym z produktów gnicia białka. Towarzyszy niektórym złożom gazu ziemnego, występuje w gazach wulkanicznych.
Łatwo rozpuszcza się w wodzie, dając kwas siarkowodorowy.
CIEKAWOSTKA
CYJANOWODÓR
Nazwa zwyczajowa to kwas pruski. Jest bezbarwną, łatwo parującą (temperatura wrzenia 27 stopni Celsjusza) cieczą, o intensywnym zapachu gorzkich migdałów.
Cyjanowodór jest silną trucizną. Trujące działanie cyjanowodoru polega na blokowaniu enzymów oddychania tkankowego. Transport tlenu z płuc do tkanek jest zachowany, ale dochodzi do niedotlenienia (hypoksji) tkankowej.